خط امام : داریوش فرهنگ: امکان استفاده از سینما که پدیده قرن بیستم است و فراگیری بسیار دارد، باید برای همه مردم وجود داشته باشد و جای تأسف است که این هنر و صنعت هنوز در برخی از شهرها ورود نکرده است
احمد طالبی نژاد: جوانان در کنار نیازهای فرهنگی خود به محیطی برای گذراندن اوقات فراغت و اقناع نیازهای روحی خود احتیاج دارند و به همین علت نبود سالن‌های سینما هیچ توجیهی ندارد
فرهاد اصلانی: در تمام جوامع پیشرفته، برنامه‌های فرهنگی جزو اولویت‌هامحسوب می‌شود؛ اما متأسفانه سال هاست که فقدان این امر در ایران بخوبی حس می‌شود
مرضیه برومند: در سینما روابط اجتماعی شکل می‌گیرد و به همین دلیل است که وجود سینما در همه مناطق کشور ضرورت دارد و نمی‌توانیم کوچک بودن شهرها را دلیلی بر محروم بودنشان بدانیم
منیژه حکمت: باید در نظر داشت در شهرهایی که با کمبود مراکز فرهنگی روبه‌رو هستند، ماهواره‌ها نقش پررنگ‌تری پیدا می‌کنند و کانال‌های ماهواره‌ای رفته رفته جای سالن‌های سینما را می‌گیرند
شهری را در نظر بگیرید که انگار رنگی از زندگی در آن نیست، شهری که عصرهایش هیچ رنگی از فرهنگ ندارد و شب هایش خالی از هرگونه اتفاق هنری است؛ نه سینما، نه تئاتر و نه هیچ پاتوق فرهنگی برای جوانان. مردم این شهرها با گذشتن از مقابل استانداری‌ها و فرمانداری‌های شهرشان به این فکر فرو می‌روند که چرا مدیران آنها به دنبال راهی برای حل این مشکل یا مسأله فرهنگی نیستند.
ضرورت طی کردن کیلومترها راه برای استفاده از سینما در شهرهایی که از این امکان فرهنگی برخوردارند، شاید دغدغه‌ای برای مردم پایتخت نباشد اما مردمی دیگر در گوشه و کنار همین کشور با این مشکل به شکلی کاملاً جدی رو به رو هستند.
بهره‌گیری از فضای سینماها در شهرهایی که در گذشته سینمای فعال و دایر داشتند، یکی از مهم‌ترین رفتارهای جمعی مردم برای گذراندن اوقات بود، اما اکنون مدتی است این کنش فرهنگی از سبد فرهنگی خانواده‌ها در این شهر حذف شده؛ این در حالی است که برخی از شهرها اساساً هیچ گاه فضایی را برای بهره‌گیری مردم خود از سینما اختصاص نداده‌اند و طبیعی است که وضعیت در این شهرها به مراتب وخیم‌تر است.
به‌طور کلی ٢٧٣ سالن سینما در شهرهای دسته اول در ایران وجود دارد که از مجموع آنها ١١٠ سالن سینما در تهران فعال هستند و این در حالی است که به گفته مقامات ارشد سازمان سینمایی، بیش از نیمی از شهرهای ایران اساساً هیچ سینما و فضایی برای اکران فیلم‌ها دراختیار ندارند.
داریوش فرهنگ، بازیگر و کارگردان سینما که سابقه بازی در مجموعه تلویزیونی «کلاه پهلوی» و کارگردانی مجموعه تلویزیونی «تولدی دیگر» و «سلطان و شبان» را در کارنامه خود دارد درباره وضعیت کنونی سالن‌های سینما در شهرستان‌ها گفت: از زمانی که قطار مدیوم سینما توسط برادران لومیر به حرکت درآمده تا امروز که در سال 2015 قرار داریم، این کنش فرهنگی همچنان ادامه دارد و هیچ قدرت و سیاستی نمی‌تواند مانع این حرکت عظیم شود.
وی در تشریح وضعیت ساخت سالن‌های سینمایی در سال‌های پیش از انقلاب گفت: <پیش از انقلاب برخی از شهرهای کشور دارای سینما بوده است، اما حالا این پرسش جدی را می‌توان مطرح کرد که چرا بعد از انقلاب، برخی از همین سالن‌های سینما هم از بین رفتند و تنها روزنه ارتباط مردم با سینمای ایران و جهان بسته شد؟> به نظر می‌رسد پاسخ به این پرسش می‌تواند در حل این بحران بسیار کارساز عمل کند. پاسخ فرهنگ در این باره چنین است: <طبیعی است که امکان استفاده از سینما که پدیده قرن بیستم است و فراگیری بسیار دارد، باید برای همه مردم وجود داشته باشد و جای تأسف است که این هنر و صنعت هنوز در برخی از شهرها ورود نکرده است.> او به جنبه تفریحی و سرگرمی سینما هم اشاره می‌کند و با ضروری خواندن تزریق امید به جامعه می‌گوید: <سینما یک کارکرد دیگر هم دارد و آن چیزی نیست جز شوق افزایی نسبت به فرهنگ و هنر. نشاط عمومی هم چیزی نیست که متعلق به همه نباشد، بنابراین سینما را باید نیاز یک جامعه دانست.
وی ساخت و بهبود فضای کشور را وظیفه دولت دانست و افزود: <باید به سینما به عنوان یک زبان بین‌المللی و احساسات مشترک بشری نگاه کرد که همچون شعر و نقاشی نیاز ضروری هر ایرانی است، تا جایی که به باور من کشوری که سینما ندارد انگار هیچ چیز ندارد.> برخی نبود سینما در شهرها را با تکثیر و انتشار نسخه ویدئویی فیلم‌ها توجیه می‌کنند و شبکه خانگی را جایگزینی برای سینما می‌دانند. موضوعی که احمد طالبی‌نژاد منتقد سینما، آن را مهم اما ناکافی در توجیه این مسأله می‌داند.
طالبی نژاد، منتقد و نویسنده سینما که تاکنون چند فیلم مستند را نیز کارگردانی کرده است، با تأیید تأثیر توزیع نسخه ویدئویی فیلم‌های سینمایی، بر کاهش کنش جامعه سینمارو می‌گوید: <روزگار عوض شده است و امروز مردم برای دیدن فیلم فقط به سالن سینما متکی نیستند، راه‌های دیگری وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به نسخه ویدئویی فیلم‌ها که بسرعت در تمام نقاط کشور تکثیر می‌شود و بلافاصله بعد از اکران عمومی، سر از شبکه نمایش خانگی درمی‌آورند اشاره کرد.>
وی در عین حال با اظهار تأسف از مطلق انگاشتن این عامل گفت: <اساساً فرهنگ سینما رفتن به عنوان بخشی از فعالیت اجتماعی بشر از صد و اندی سال پیش وجود داشته است. این فرهنگ کنار هم نشستن و داشتن احساسات مشترک در کشور ما روز به روز کمرنگ و کمرنگ‌تر می‌شود. از همین رو باید تأکید کرد که ارائه نسخه خانگی فیلم‌های سینمایی به هیچ وجه نمی‌تواند جایگزینی برای سینما رفتن باشد.> طالبی‌نژاد برخی بزهکاری‌ها را هم نتیجه فقدان سینما در شهرها می‌داند و می‌گوید: <جوانان در کنار نیازهای فرهنگی خود به محیطی برای گذراندن اوقات فراغت و اقناع نیازهای روحی خود احتیاج دارند و به همین علت نبود سالن‌های سینما هیچ توجیهی ندارد.> شانه خالی کردن دولت‌ها از پذیرش مسئولیت خود در حوزه ساخت سالن‌های سینمایی، یکی دیگر از مسائل مهمی است که در این حوزه وجود دارد.
فرهاد اصلانی بازیگر سینما، که در فیلم‌هایی مثل «روسری‌آبی» و «زندگی خصوصی»، «قصه‌ها» و… ایفای نقش کرده است در این باره می‌گوید: <در تمام جوامع پیشرفته، برای اوقات فراغت مردم برنامه ریزی صورت می‌گیرد و برنامه‌های فرهنگی جزو اولویت‌های کشورهای درحال رشد محسوب می‌شود؛ اما متأسفانه سال‌هاست که فقدان این امر در ایران بخوبی حس می‌شود و حتی سینماهای موجود در کشور هم از وضعیت خوبی برخوردار نیستند.
اصلانی در پاسخ به این پرسش که چه راهکاری را برای حل این مشکل مناسب می‌داند می‌گوید:‌ <به نظر می‌رسد مقوله سینما در ایران به طور کلی مسأله مهم و پذیرفته شده‌ای در نگاه برخی دولتمردان محسوب نمی‌شود و به همین خاطر است که اقدامی برای ساخت و بهبود فضای آن صورت نمی‌گیرد و این مشکلی است که به نظر می‌رسد دولتمردان جدید باید درصدد حل آن باشند.
از سوی دیگر مرضیه برومند، کارگردان سینما که رکورد پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما تا امروز یعنی «شهر موش‌ها٢» متعلق به اوست، در خصوص وضعیت سینمای ایران از حیث تعداد سالن‌های فعال می‌گوید: اینکه در نیمی از شهرهای ایران سینما نداریم موضوع عجیب و تازه‌ای نیست، چراکه برخی از شهرها حتی از وجود بیمارستان که جزو نیازهای مهم و اساسی است هم محروم هستند، به نحوی که در چنین شهرهایی سینما نداشتن اساساً یک ضعف و کاستی به حساب نمی‌آید.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اهمیت باهم بودن در سینما هم می‌گوید: در سینما روابط اجتماعی شکل می‌گیرد و فردگرایی از بین می‌رود و به همین دلیل است که وجود سینما در همه مناطق کشور ضرورت دارد و اینکه کوچک بودن شهرها را دلیل و توجیهی برای محروم بودنشان از امکانات بدانیم، دلیل موجهی نیست؛ چراکه به باور او استفاده از امکانات و داشتن فضایی برای پر کردن اوقات فراغت حق تمام مردم ایران است و باید بودجه بیشتری به حوزه فرهنگی اختصاص یابد.
از آنجا که برخی سرمایه گذاران وجود سینما در شهرستان‌ها را از نظر اقتصادی به صرفه نمی‌دانند و معتقدند این امر سودی به همراه ندارد منیژه حکمت کارگردان و تهیه کننده سینما، که فیلمسازی را با «زندان زنان» در کارنامه کاری اش ثبت کرد و دستی هم در تهیه کنندگی سینما دارد، درباره این موضوع می‌گوید: این توجیه منطقی نیست، چراکه فرهنگ دارای تعریف است و این نداشتن سود هیچ معنایی ندارد. بالاخره باید هزینه‌هایی صرف شود تا مردم از حق برخورداری از امکانات فرهنگی محروم نباشند.

حکمت با اشاره به اینکه این مسأله را نمی‌توان یک شبه حل کرد، می‌افزاید: همچنین باید در نظر داشت در شهرهایی که با کمبود مراکز فرهنگی روبه‌رو هستند، ماهواره‌ها نقش پررنگ‌تری دارند و کانال‌های ماهواره‌ای رفته رفته جای سالن‌های سینما را پر کرده‌اند. وی در خصوص اینکه چه راهکاری را برای حل این مسأله مناسب می‌داند، می‌گوید: این مسأله بیشتر نیازمند بودجه است و ضروری است که بودجه بیشتری برای بخش فرهنگی در نظر گرفته شود. مشکلات در این مسیر زیاد است، مهم این است که آنها را بشناسیم و برای حل آنها گام‌های جدی برداریم. به نظر می‌رسد با ایجاد زیر ساخت لازم برای توسعه سالن‌های سینمایی، جلب مشارکت و حمایت استانداری‌ها برای احداث یا نوسازی سالن‌های سینمایی، ترغیب بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در زمینه ساخت سالن‌های جدید و بازسازی سالن‌های موجود، بازنگری مشکلات و موانع پیشرفت سینما و تلاش برای تولید فیلم هایی با کیفیت بهتر می‌توان چشم‌انداز بهتری را برای فردای سینمای ایران پیش‌بینی کرد.

ایران / یاسمن سپنج- حانیه سمیعی